Operatorzy systemów elektroenergetycznych zainwestowali w 2024 roku rekordową kwotę ponad 14 mld zł w modernizację sieci, przyłączanie nowych odbiorców i dynamicznie rozwijających się źródeł odnawialnych. To wniosek z raportu opublikowanego przez Polskie Towarzystwo Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej (PTPiREE). Jak wskazuje w raporcie Paulina Henning-Kloska, Minister Klimatu i Środowiska, dzięki rozbudowie i renowacji sieci przesyłowych i dystrybucyjnych możliwe jest przekształcenie Krajowego Systemu Elektroenergetycznego w organizm odpowiadający na współczesne wyzwania.
Tegoroczny raport PTPiREE, przygotowany we współpracy z czołowymi spółkami sektora (Enea Operator, Energa-Operator, PGE Dystrybucja, PGE Energetyka Kolejowa, Stoen Operator, TAURON Dystrybucja i Polskie Sieci Elektroenergetyczne), szczegółowo prezentuje kompleksową analizę nie tylko rekordowych inwestycji, ale także szerokiego spektrum działań i wyzwań w budowie nowoczesnej energetyki.
W minionym roku infrastruktura sieciowa znacząco się rozwinęła, powiększając się o ponad 2,9 tys. nowych stacji elektroenergetycznych (przede wszystkim SN/nn) oraz ponad 10 tys. km linii. Na wyróżnienie zasługuje przyłączenie 230 tys. nowych odbiorców, co pozwoliło przekroczyć poziom 19 milionów obsługiwanych klientów.
Co więcej, w ubiegłym roku przyłączono niemal 140 tys. nowych mikroinstalacji – przełożyło się to na 1,5 GW dodatkowej mocy zainstalowanej. Całkowita moc zainstalowana mikroinstalacji na koniec 2024 roku wyniosła 12,7 GW, podkreślając rosnącą rolę energetyki rozproszonej. Łączna liczba mikroinstalacji przekroczyła tym samym 1,5 miliona.
– W 2024 roku nasza działalność koncentrowała się na kluczowych obszarach istotnych dla przyszłości sektora elektroenergetycznego – rozwoju infrastruktury sieciowej, dalszej integracji odnawialnych źródeł energii i magazynów energii, cyfryzacji procesów oraz dostosowywaniu systemu dystrybucyjnego do rosnących potrzeb i oczekiwań odbiorców. Aktywnie uczestniczyliśmy w wypracowywaniu rozwiązań technicznych i regulacyjnych, wspieraliśmy realizację inwestycji oraz skutecznie reprezentowaliśmy interesy operatorów w dialogu z administracją publiczną, organizacjami branżowymi i uczestnikami rynku – podkreśla Maciej Mróz, Prezes Zarządu PTPiREE.
Rekordowy poziom inwestycji OSD
Raport PTPiREE wskazuje, że inwestycje w sektorze dystrybucji osiągnęły rekordowy poziom 12,5 mld zł, co stanowi wzrost o 800 mln zł w porównaniu z rokiem 2023. Dotyczyły one zarówno przyłączeń nowych odbiorców i nowych źródeł, w tym budowy nowych sieci, jak i modernizacji oraz odtworzenia istniejącego majątku. Działania modernizacyjne podejmowane przez OSD wspierane były m.in. środkami z funduszy UE, w tym KPO. Z kolei łączne nakłady poniesione w ramach realizacji zadań i zamierzeń inwestycyjnych PSE wyniosły ponad 2 mld zł, co oznacza wzrost o ponad 167 mln zł w porównaniu do roku poprzedniego.
Jak podkreśla w raporcie Paulina Hennig-Kloska, Minister Klimatu i Środowiska, planowana jest kontynuacja działań na rzecz modernizacji infrastruktury energetycznej tak, by odblokowany został pełen potencjał przyłączeniowy sieci. Przed rynkiem kompleksowa reforma, która pozwoli na zwiększenie transparentności procesu przyłączeniowego.
Cytowany w raporcie Rafał Gawin, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, zaznacza, że bez sprawnej i wydajnej infrastruktury przesyłowej i dystrybucyjnej wyprodukowana energia byłaby bezużyteczna dla społeczeństwa i rynku. Dlatego tak istotnym wyzwaniem dla sektora energetycznego, zwłaszcza w kontekście trwającego procesu transformacji, była i jest konieczność zidentyfikowania potrzeb inwestycyjnych w zakresie przesyłu i dystrybucji energii elektrycznej. Chodzi zarówno o finansowanie nowych projektów, jak i modernizację tej części infrastruktury, która pracuje od kilku dekad.
Rosnąca moc OZE i historyczny rozwój linii kablowych
Pod koniec grudnia 2024 roku całkowita moc zainstalowana źródeł OZE przyłączonych do sieci pięciu największych operatorów dystrybucyjnych wyniosła niemal 32 GW, z czego większość stanowiły źródła zlokalizowane na poziomie niskiego i średniego napięcia.
Całkowita długość linii elektroenergetycznych w Polsce, łącznie z przyłączami, przekroczyła 1 mln km. W 2024 roku wybudowano 4 tys. km nowych linii kablowych sieci średniego napięcia (SN), co stanowi rekordowy wynik. Przełożyło się to na wzrost udziału linii kablowych w sieci SN o 1,08 punktu procentowego – również na najlepszy wynik w historii. Na koniec 2024 roku udział linii kablowych w sieci SN wyniósł 31,6 proc.
Pełna wersja raportu: