Enea Operator konsekwentnie rozwija pakiet mechanizmów i usług zwiększających elastyczność sieci dystrybucyjnej. Po uruchomieniu w marcu bieżącego roku Interwencyjnej Dostawy Mocy Czynnej (IDC) oraz wdrożeniu od sierpnia br. nowych grup taryfowych dla klientów elastycznie zarządzających popytem, 25 sierpnia 2025 r. spółka wdrożyła kolejne narzędzie – Interwencyjną Regulację Mocy Biernej (IRB).
Wprowadzona właśnie Interwencyjna Regulacja Mocy Biernej (IRB) stanowi istotny element budowy nowoczesnej i elastycznej sieci dystrybucyjnej, zdolnej do dynamicznego reagowania na zmienne warunki pracy oraz rosnący udział rozproszonych źródeł energii. To rozwiązanie będzie wspierać zarządzanie poziomami napięć, co przełoży się na niezawodne i stabilne funkcjonowanie systemu. IRB odegra szczególną rolę w utrzymaniu dyscypliny napięciowej, zwłaszcza w warunkach wysokiej generacji z odnawialnych źródeł energii. We współpracy z wytwórcami pozwoli w pełni wykorzystać możliwości regulacyjne farm wiatrowych i fotowoltaicznych, tworząc korzystne warunki do maksymalnej produkcji zielonej energii. Służby ruchowe Enei Operator utrzymują właściwe poziomy napięć dzięki uruchamianiu charakterystyk napięciowych, co umożliwia w dużej mierze autonomiczną regulację. Zastosowanie IRB pozwoli tym samym na pełne wykorzystanie potencjału regulacyjnego źródeł przyłączonych do sieci Enei Operator.
Fundamenty regulacyjne dla zwiększenia elastyczności sieci
Wdrożenie IRB, podobnie jak wcześniej Interwencyjnej Dostawy Mocy Czynnej (IDC), było możliwe dzięki zmianom legislacyjnym: nowelizacji ustawy – Prawo energetyczne z dnia 28 lipca 2023 r. oraz inicjatywie Spółki: opracowaniu zmian do IRiESD, które zostały zatwierdzone przez Prezesa URE w postaci Karty aktualizacji nr 36/2024 IRiESD, obowiązującej od 7 stycznia 2025 r. Zmiany te umożliwiły wprowadzenie nowych mechanizmów i usług interwencyjnych, które Enea Operator może wykorzystywać w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania sieci dystrybucyjnej.
– Wdrożenie Interwencyjnej Regulacji Mocy Biernej wzmacnia nasz portfel usług elastyczności, który zbudowaliśmy w odpowiedzi na wyzwania współczesnej energetyki. Po sukcesie Interwencyjnej Dostawy Mocy Czynnej przyszedł czas na narzędzie, które pozwala nam reagować na potrzeby w zakresie regulacji napięć w sieci dystrybucyjnej. To kolejny istotny element w zapewnianiu stabilności sieci i bezpieczeństwa energetycznego naszych klientów – podkreśla Marek Szymankiewicz, prezes Enei Operator.
IRB to innowacyjne narzędzie do zarządzania przepływami mocy biernej w sieci dystrybucyjnej w celu utrzymywania prawidłowych parametrów napięciowych sieci, realizowane przez aktywnych wytwórców energii z OZE na polecenie Enei Operator. Usługa IRB polega na interwencyjnej zmianie poboru lub wprowadzania mocy biernej, ponad wartość wynikającą ze współczynnika mocy tgφ określonego w umowie dystrybucyjnej.
Kto może skorzystać z usługi IRB?
W pierwszym etapie usługa IRB będzie dostępna dla wytwórców przyłączonych do sieci 110 kV, którzy przystąpią do postępowania przetargowego ogłoszonego przez Eneę Operator jeszcze we wrześniu br., z wyłączeniem wytwórców przyłączonych do pól 110 kV w węzłach NN/110 kV. Aby świadczyć usługę IRB wytwórca powinien spełnić niezbędne, minimalne wymagania techniczne określone w IRiESD.
Korzyści dla wytwórców
Podmioty spełniające te warunki, które po przeprowadzonym postępowaniu przetargowym podpiszą z Eneą Operator umowę na świadczenie usługi IRB, otrzymają dodatkowe wynagrodzenie za realizację poleceń sterowania mocą bierną, wykraczającą poza standardowe parametry określone w umowie dystrybucyjnej.
Jednocześnie, w przypadku realizacji usługi IRB, jeżeli na skutek polecenia Enei Operator dojdzie do przekroczenia mocy umownej lub współczynnika tgφ, opłaty za takie przekroczenia nie będą naliczane. Dotyczy to zarówno opłat za przekroczenie mocy umownej, jak i za ponadumowny pobór mocy biernej.
Wsparcie dla zainteresowanych wytwórców
Dla zainteresowanych wytwórców energii, którzy chcieliby włączyć się do współpracy w ramach IRB, Enea Operator zorganizuje cykl bezpłatnych webinarów. Spotkania będą okazją do omówienia zasad działania usługi, warunków współpracy oraz korzyści wynikających z udziału w mechanizmach elastyczności.
Szczegółowe informacje o usłudze IRB oraz dokumentacja związana z nową usługą będą dostępne na stronie internetowej: operator.enea.pl w zakładce: usługi dystrybucyjne/elastyczność.